Gmail / Email တို့ကို အလုပ်ကိစ္စဆက်သွယ်ရာမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ဆက်သွယ်မှုတွေမှာပဲဖြစ်ဖြစ် နေ့စဉ်အသုံးပြုဖြစ်ပါတယ်။
ထိုသို့နေ့စဉ် အသုံးပြုနေတဲ့ Gmail နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လုံခြုံအောင် ဘယ်လိုအသုံးပြုကြမလဲ ?
Gmail Security နဲ့ပတ်သတ်ပြီး
Gmail Location များပိတ်ပါ။
Gmail Activity Log များပိတ်ပါ။
2FA Authentication ထားပါ။
Gmail Security နှင့် 2FA Authentication သည် တိုက်ရိုက်အချိုးကျသည်။
ဗီဒီယိုရင်းမြစ် - https://fb.watch/l9bAxf_yr6/
2FA Authentication
2FA Authentication ကတော့ လူတိုင်းရင်းနီးပြီးသား စနစ်ဖြစ်တဲ့ Username/Password နဲ့ Login ဝင် နောက်တဆင့်တက်ပြီး မိမိအမှန်တကယ် ဖြစ်ကြောင်း၊ အမှန်တကယ် အသုံးပြုကြောင်း သက်သေပြုရတဲ့ အဆင့်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
အခြေခံအားဖြင့် နှစ်မျိုး ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။
(၁) Mobile Phone သို့ပေးပို့သော SMS Code ဖြင့် Log in ဝင်တဲ့ စနစ်။
(၂) လုံခြုံရေးစနစ်အတွက် ထားရှိသော အက်ပလီကေးရှင်း (Third-Party Application) သို့ပေးပို့သည့် Code ဖြင့် Log in ဝင်တဲ့ စနစ်။
ထိုနည်းလမ်း ၂ ခုမှာ ယခုမြန်မာနိုင်ငံ လုံခြုံရေးအခြေအနေအရ Mobile Phone Sim card သည် ကျနော်တို့ မပိုင်တာကို သတိပြုသင့်ပေသည်။
အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းကတော့ two-factor authentication (သို့မဟုတ်) multi-factor authentication ကိုအသုံးပြုတာပါ။
ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်လဲဆိုတော့ ကိုယ့်က account password အမှန်ကိုထည့်သွင်းလိုက်ရင်တောင်မှ နောက်ထပ် random password တစ်မျိုးကိုထည့်သွင်းခိုင်းတာပါ။
ဘာကြောင့် 2FA ထားသင့်တာလဲ ?
ကိုယ့် Gmail ၊ Facebook ၊ Cloud data စတဲ့ မိမိ အချက်အလက်၊ မိမိအကောင့် လုံခြုံရေး အားကောင်းစေရန် နှင့် မသမာသူမှ ကိုယ် မသိတဲ့ Device တစ်ခုကနေ၀င်ပြီး ဟက်ခ် ခံရမှု ၊ အချက်အလက်တွေ ခိုးခံရမှု စတဲ့ရန်ကနေ ကာကွယ်နိုင်ရန်ဖြစ်သည်။
2FA အသုံးပြုနိုင်မည့် အက်ပလီကေးရှင်းများ
အသုံးများတဲ့ Authenticator တွေကတော့
(၁) Google Authenticator
(၂) Microsoft Authenticator
Application တွေရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်နဲ့ အခြေခံသဘောတရားတွေဟာ အတူတူပဲဖြစ်လို့ မိမိနှစ်သက်ရာကို ရွေးချယ်အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
2FA ထားပြီးပါကလည်း backup or recovery codes တွေကိုလဲ စနစ်တကျ သိမ်းထားဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ မိမိဖုန်းပျောက်/ပျက်သွားသော် (သို့) 2FA application ပျက်သွားသော် ထို backup or recovery codes ဖြင့် မိမိအကောင့်ကိုပြန်လည် login ဝင်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။